Bron: Jan de Heer
Nanengat: Wat moeten we met deze naam? Het was 1 november 1570. Na enkele dagen van een zware westelijke storm, brak hier de dijk door en raasde het water de waard in. Het was niet de enige plaats waar de dijk het begaf. Op meerder dorpen was dit het geval, maar dat laten we even rusten. We hebben het nog even over de wandelaar nu niet uit 1800, maar uit 1500 die daar liep, met een boog uit het Oosteind richting de rivier.
Als deze persoon nu nog eens die wandeling zou maken dan liep hij met een boog juist van de rivier af. Hoe zit dat? Op teruggevonden documenten wordt aangeven dat het ontstane gat 40 roeden lang was (uitgaande van een Amsterdamse roede maat 3,68 zou de opening in de dijk een 148 meter lang zijn geweest). Men begon al spoedig met het herstel. Dit werd gedaan vanaf het harde gedeelte van de dijkvoet, met laag water de dijkranden weer omhoog te brengen. Op 27 november de dijk op 10 roede na boven de vloedlijn opgehoogd.
En toen gebeurde het volgende: Opnieuw storm waarbij al het gedane werk bijna teniet gedaan werd. Men liet het er echter niet bij zitten en opnieuw waren de dijkwerkers vol goede moed aan die omvangrijke taak begonnen. De invallende vorst van januari 1571 bemoeilijkte het werk zeer. Maar op 8 februari 1571 was de dijk dicht. Met trots vertelde de dijkgraaf dat zijn zoon Jan Gijsbertszoon met zijn paard als eerste daarover reed. Ja maar enkele dagen later op 11 en 12 februari 1571 bij een opnieuw opstekende storm verdween het gehele dijkwerk weer, en alles was voor niets gedaan. Ook de voet van de dijkzetting was zwaar beschadigd.
Men besloot in tegenstelling van wat men gewend was, de dijk niet meer op het oude tracé te leggen, maar aan de binnenzijde van de ontstane waal een nieuwe dijk te maken. Dit werk gelukte wel voorspoedig zodat op 24 april 1571 de verbinding weer hersteld was. Alleen lag er nu aan de buitenzijde van de dijk een geweldige waterplas. Deze waal slipte in de loop van de jaren geheel dicht en werd een griend zoals schrijver het nog gezien heeft.
Nu is de naam van het gat wel verklaard. Maar nu de naam Nane nog. Er zijn twee verklaringen in omloop. De eerste is het gat (na) het eerste herstel. De tweede lijkt mij beter op zijn plaats. Volgens overlevering was er daar in de buurt een soort herberg, gedreven door een waardin die de naam van Nane had. Men kan er wel van uit gaan dat het werkvolk de naam van Nane veel gebruikte. En zo is de naam van Nanengat in gebruik gebleven.
Overigens is de dijk daar ter plaatse op vrij slappe grond gebouwd. De dijk was altijd in beweging, waardoor dit stuk nooit geasfalteerd is geworden. Maar steeds bestraat werd zodat er geen scheuren in het asfalt konden komen. Na de laatste dijkverzwaring en het volspuiten met zand van de griend en de tegendruk van de aangelegde weg achter de dijk is de stabiliteit weer voldoenden om ook dit stuk van asfalt te voorzien.
Maar wat zag de schrijver zo rond 1955 op de grens van het Oosteind en Nanengat? Aan de buitenzijde een griend. Daarnaast de Gantel . Aan de binnenzijde een boerderij ”De Mariannehoeve“ Maar wat ziet men nu?
Allereerst staan we op een rotonde, en als we achterom kijken we naar de Ketelweg met enorme industrieën. Kijken we naar de buitenzijde van de dijk tot aan de Vissersbuurt dan is de griend verdwenen en hier zien we ook industrie. Aannemers bedrijf de Koning, Het bedrijf van Veth op de plaats van Jan Lingen beton daar achter lag de Gantel, maar nu omgevormd naar een grote scheepvaart haven. Kijken we naar de binnenzijde, dan zien we de Burgemeester Keizerweg met daarachter een hele woonwijk. Wat nog wel is gebleven: De Mariannehoeve. Niet meer als boerderij, maar schoonheidssalon. Zo verlaten we het Nanengat en komen in de Vissersbuurt.
Comments